Czym są winiety?

Winieta jest opłatą drogową, dzięki której kierowcy mogą legalnie poruszać się płatnymi autostradami i drogami szybkiego ruchu w Europie. Każdy kraj samodzielnie ustala wysokość opłat oraz termin ważności winiety. Kierowcy mają do wyboru winiety elektroniczne lub papierowe, najczęściej w postaci nalepki na szybę samochodu. Trzeba pamiętać, że za brak ważnej winiety właścicielowi auta grozi mandat. Dobrze jest jeszcze przed wyjazdem sprawdzić, czy w danym kraju obowiązują opłaty drogowe i zakupić wcześniej winiety.

Jak wyglądają winiety elektroniczne?

E-winieta, czyli winieta elektroniczna to dokument potwierdzający uiszczenie opłaty za przejazd autostradą lub drogą ekspresową, w elektronicznym systemie poboru opłat danego państwa. Jest to plik pdf w formacie A4 zawierający wszystkie niezbędne dane potrzebne do przejazdu przez płatne odcinki dróg w wybranym kraju. Wydrukowane winiety należy zabrać ze sobą w podróż, ewentualnie można mieć je w wersji elektronicznej, np. w telefonie.

Podczas zakupu należy podać numer rejestracyjny pojazdu, kraj, do którego się wybierasz oraz datę rozpoczęcia ważności winiety.

Jak działa kontrola winiet?

Elektroniczna winieta to spore ułatwienie zarówno dla kierowcy, jak i organów kontrolujących. Elektroniczny system poboru opłat pozwala na automatyczne rejestrowanie pojazdów, dlatego kierowcy nie muszą zatrzymywać się w punktach poboru opłat. Opłaty są automatycznie rejestrowane, np. dzięki odczytowi tablic rejestracyjnych przez system kamer.

Gdzie kupić winiety?

Elektroniczne winiety można zakupić za pośrednictwem Polskiego Związku Motorowego na stronie internetowej https://www.pzmtravel.com.pl/pzmsklep/winiety,-,pojazdy,do,3.5t,23.html. Winiety dostępne są również na dedykowanych stronach internetowych zagranicznych.
· Austria: https://www.asfinag.at/en/toll/vignette/
· Białoruś: https://ev.beltoll.by/
· Bułgaria: https://web.bgtoll.bg/
· Czechy: https://edalnice.cz/en/#/validation
· Łotwa: https://www.lvvignette.eu/booking
· Mołdawia: https://evinieta.gov.md/
· Rumunia: https://www.roviniete.ro/en/#
· Słowacja: https://eznamka.sk/en/evignettes/types-and-prices
· Słowenia: https://evinjeta.dars.si/en
· Szwajcaria: https://bazg.admin.ch
· Węgry: https://toll-charge.hu/en/

Winietę elektroniczną warto kupić jeszcze przed wyjazdem.

Winiety w formie naklejek, które umieszcza się po wewnętrznej stronie szyby samochodowej, można zakupić na stacji benzynowej, na bramkach wjazdowych, na przejściach granicznych, w punktach PZM (Polskiego Związku Motorowego), ale też w punktach pocztowych, a nawet sklepach spożywczych.

Kupując winietę, warto zweryfikować jej cenę, a zakupu dobrze jest dokonywać w sprawdzonych miejscach.

Jak długo ważna jest winieta?

Okres obowiązywania winiety jest bardzo zróżnicowany. W niektórych krajach można wykupić nawet winietę jednodniową. Dostępne opcje to także 14 dni, 30 dni, 2 miesiące czy 12 miesięcy. Kierowca, który planuje podróż samochodem po krajach Unii Europejskiej, powinien rozważyć, która winieta będzie dla niego najkorzystniejsza. Jakie winiety obowiązują w poszczególnych państwach?
· Austria – 1-dniowa, 10-dniowa, 1-miesięczna, 12-miesięczna;
· Białoruś – 15-dniowa, 30-dniowa, roczna;
· Bułgaria – weekendowa, 7-dniowa, 30-dniowa, 90-dniowa, 12-miesięczna;
· Czechy – 10-dniowa, 30-dniowa, 12-miesięczna;
· Łotwa – 1-dniowa, 7-dniowa, 30-dniowa, roczna;
· Mołdawia – 7-dniowa, 15-dniowa, 30-dniowa, 90-dniowa, 180-dniowa, dłuższa niż na 180 dni;
· Rumunia – 7-dniowa, 30-dniowa, 90-dniowa, 12-miesięczna;
· Słowacja – 10-dniowa, 30-dniowa, roczna;
· Słowenia – 7-dniowa, 30-dniowa, roczna;
· Szwajcaria – 12-miesięczna;
· Węgry – 10-dniowa, 30-dniowa, 12-miesięczna.

Gdzie obowiązują winiety?

W 2024 roku winiety obowiązują w 11 krajach Europy. To Austria, Białoruś, Bułgaria, Czechy, Łotwa, Mołdawia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria i Węgry.

Aktualne ceny winiet w Europie

Opłaty za przejazdy autostradami czy po drogach ekspresowych są ustalane indywidualnie przez dany kraj. Ceny winiet są uzależnione od tego, jaki jest ich czas obowiązywania – im dłuższy, tym więcej trzeba zapłacić. Polskich kierowców może zdziwić fakt, że zakup winiety nie zawsze oznacza brak dodatkowych wydatków. Płatne są niektóre mosty, tunele i promy – za przejazd należy zapłacić mimo posiadania winiety.

Winiety w Austrii
W Austrii obowiązują e-winiety oraz winietki naklejane na szybę samochodu. Trzeba jednak pamiętać, że wersja cyfrowa roczna lub 2-miesięczna zakupiona online zaczyna być ważna 18 dnia po zakupie – podróżny musi ją kupić odpowiednio wcześniej przed wyjazdem. Elektroniczne winiety kupione w punkcie sprzedaży są ważne natychmiast.

W 2024 wprowadzono winiety jednodniowe, jednak można je zakupić tylko online!

Jak aktualnie wygląda koszt winiet do Austrii?
· 1 dzień – 8,60 EUR;
· 10 dni – 11,50 EUR;
· 2 miesiące – 28,90 EUR;
· 12 miesięcy – 96,40 EUR.

Dodatkowo płatny jest przejazd przez:
· Tunel Bosruck (6,50 euro),
· Karawanken (8,20 euro),
· Gleinalm (10,50 euro),
· Tauern i Katschberg (13,50 euro).

Opłatę należy wnieść podróżując drogą ekspresową S16 Arlberg (11,50 euro).

Winiety na Białorusi
Na Białorusi obowiązują winiety w formie elektronicznej. Za przejazd po autostradach i drogach ekspresowych należy zapłacić:
· 15 dni – 18,00 EUR;
· 30 dni – 28,00 EUR;
· rok – 96,00 EUR.

Winiety w Bułgarii
E-winiety dostępne są w Bułgarii od 2029 roku, co oznacza, że nie ma potrzeby naklejania nalepki na szybę. Elektroniczną winietę można szybko opłacić za pomocą bankowości internetowej, karty kredytowej, systemu PayPal. Potwierdzenie zakupu winiety zostanie wysłane na adres e-mail, a na życzenie również SMS-em.

Koszt e-winiet w 2024 w Bułgarii:
· weekendowa – 9,00 BGN;
· 7 dni – 13,00 BGN;
· 30 dni – 27,00 BGN;
· 90 dni – 48,00 BGN;
· 12 miesięcy – 87,00 BGN.

Obowiązek wniesienia dodatkowych opłat dotyczy przejazdów przez niektóre mosty i promy. Zalicza się do nich most Calafat-Widin oraz Giurgiu-Rousse (6 EUR) oraz prom Calarasi-Chiciu (15 EUR).

Winiety w Czechach
Od 1 stycznia 2021 roku w Czechach obowiązują winiety elektroniczne. Kamery zainstalowane na autostradach weryfikują na podstawie numeru rejestracyjnego pojazdu, czy dostęp do płatnych dróg został opłacony.

Z opłat za winiety zwolnione są samochody wyposażone w napęd elektryczny, natomiast pojazdy napędzane gazem ziemnym lub biometanem wnoszą opłatę obniżoną o 50%. Winiety obowiązują jedynie na drogach oznaczonych literą D. Szczegółową mapę płatnych dróg można znaleźć na stronie https://edalnice.cz/en/map-of-toll-roads/index.html.

Jak kształtują się ceny winiet za przejazdy przez autostrady i inne płatne drogi?
· 10 dni – 310,00 CZK (155 CZK cena obniżona);
· 30 dni – 440,00 CZK (220 CZK cena obniżona);
· 12 miesięcy – 1500,00 CZK (cena eko 750 CZK).

Winiety na Łotwie
Za przejazd autostradą na Łotwie pobierana jest opłata – dotyczy ona jednak tylko cięższych pojazdów. Przejazd jest darmowy dla wszystkich samochodów o masie do 3 ton.

Jaki rodzaj winiety i w jakiej cenie obowiązuje na Łotwie?
· 1 dzień – 6,00 EUR;
· 7 dni – 14,00 EUR;
· 30 dni – 28,00 EUR;
· rok – 300,00 EUR.

W przypadku cięższych samochodów koszt winiety zależy od liczby osi i wagi pojazdu, np. dla samochodu o wadze 3501-12000 kg ceny winiet to odpowiednio 9,00 EUR, 22,00 EUR i 44,00 EUR.

Winiety w Mołdawii
Zakup winiety dotyczy wszystkich dróg w Mołdawii. Najwygodniejszą opcją są oczywiście winiety online, które w prosty sposób można wykupić jeszcze przed podróżą. Cena za winietę rośnie proporcjonalnie do długości jej obowiązywania.

Ile trzeba zapłacić za możliwość korzystania z autostrad i dróg szybkiego ruchu w Mołdawii?
· 7 dni – 4,00 EUR;
· 15 dni – 8,00 EUR;
· 30 dni – 16,00 EUR;
· 90 dni – 45,00 EUR;
· 180 dni – 85,00 EUR;
· więcej niż 180 dni – 180,00 EUR.

Winiety w Rumunii
W 2007 roku Rumunia zrezygnowała z papierowych winiet, dlatego dziś funkcjonują tam elektroniczne winiety. Każdy pojazd silnikowy poza motocyklem musi mieć wykupioną winietę – dotyczy to wszystkich odcinków dróg w Rumunii. Dodatkowa opłata dotyczy przejazdów przez niektóre mosty i korzystania z promów:
· Giurgeni-Vadul Oii – ok. 2,20 EUR
· Most Fetesty-Cernavoda – ok. 2,60 EUR
· Giurgiu-Rousse – 6,00 EUR
· Most Calafat-Widin – 6,00 EUR.

Przejazd przez drogi płatne kosztuje w 2024 roku:
· 7 dni – 3,00 EUR;
· 30 dni – 7,00 EUR;
· 90 dni – 13,00 EUR;
· 12 miesięcy – 28,00 EUR.

Winiety w Słowacji
W Słowacji obowiązują opłaty za korzystanie z autostrad i dróg szybkiego ruchu. Kierowcy mogą wykupić winietę 10-dniową, miesięczną lub roczną. Trzeba pamiętać, że 10-dniowa winieta traci ważność dziesiątego dnia o 23:59. Jeśli wybierasz się w podróż motocyklem, nie potrzebujesz winiety – możesz się cieszyć jazdą bez dodatkowych opłat.

Jaki rodzaj winiety obowiązuje w Słowacji?
· 10 dni – 12,00 EUR;
· 30 dni – 17,00 EUR;
· 1 rok – 60,00 EUR.

Winiety na Słowacji można zakupić na każdej stacji benzynowej. Najwygodniejszą formą winiety jest jednak e-winieta.

Winiety w Słowenii
Sieć płatnych dróg w Słowenii obejmuje ponad 600 km tras – to 5 autostrad i 5 dróg ekspresowych. Aby legalnie się po nich przemieszczać, należy wykupić winietę, która jest potwierdzeniem wniesienia opłaty drogowej. Rodzaj winiety zależy od rodzaju pojazdu oraz okresu, na jaki ją wykupujesz.

E-winiety nie obowiązują jedynie na kilku odcinkach dróg szybkiego ruchu:
· A2 w rejonie Gorenjska (od strony Austrii) do węzła Hrušica (opłata jest częścią płatności za przejazd tunelem Karawanki);
· H6 w okolicy Kopra od węzła Koper (Semedela) do końca drogi H6;
· H2 w okolicy Mariboru między Pesnicą i Teznem.

Dla samochodów osobowych obowiązują winiety:
· 7 dni – 16,00 EUR;
· 30 dni – 32,00 EUR;
· rok – 117,50 EUR.

Motocykliści mogą wykupić półroczną winietę, która jest ważna od dnia określonego przez kierowcę do końca tego samego dnia po 6 miesiącach.

Winiety w Szwajcarii
W Szwajcarii nie ma dostępnych winiet dziennych, tygodniowych czy miesięcznych. Właściciele pojazdów mogą wykupić jedynie winietę roczną. Można ją zakupić już 1 grudnia, a ważność swoją straci dopiero 31 grudnia następnego roku – oznacza to, że kierowca będzie z niej korzystał 14 miesięcy, a nie 12. Koszt winiety to 40 CHF.

Dodatkowe opłaty obowiązują w tunelach – Tunnel Munt la Schera (29,00 CHF) oraz Great St. Bernard Tunnel (31,00 CHF).

Winiety na Węgrzech
Na Węgrzech obowiązują winiety elektroniczne. Są one niezbędne, jeśli kierowca porusza się drogami oznaczonymi literą M. Kupując węgierską winietę, należy podać odpowiednią kategorię pojazdu – kategoria D1 dotyczy motocykli, samochodów osobowych o masie do 3,5 tony oraz tychże aut wraz z przyczepami.

Od 1 kwietnia 2024 roku na Węgrzech pojawiły się winiety jednodniowe ważne tylko w dniu zakupu.

Jaki jest koszt winiet na Węgrzech?
· 10 dni – 3 200 HUF;
· 30 dni – 5 180 HUF;
· 12 miesięcy – 57 260 HUF.

Gdzie winiety nie są konieczne?

Nie we wszystkich krajach Europy kierowcy muszą mieć wykupioną winietę. W kilkudziesięciu krajach właściciele samochodów osobowych do 3,5 tony mogą korzystać z dróg bezpłatnie. Wśród państw tych znalazły się m.in.:
· Andora (zapłacić trzeba za przejazd przez Túnel d'Envalira);
· Belgia (opłatę należy wnieść za przejaz przez tunel łączący Liefkenhoek z Antwerpią);
· Cypr;
· Czarnogóra (płatny jest tunel Sozina, autostrada A1 na odcinku Bar - Boljare oraz część Smokovac - Mateševo);
· Dania (płatny jest przejazd przez mosty: Storebæltsbroen, Kronprinssesse Marys Bro, Øresundsbron);
· Estonia;
· Finlandia;
· Islandia (płatny jest przejazd przez tunel Vaðlaheiðargöng);
· Kosowo;
· Holandia (obowiązuje opłata przez tunele Westerscheldetunnel i Kiltunnel);
· Liechtenstein;
· Litwa;
· Luksemburg;
· Malta;
· Monako;
· Niemcy;
· Rosja;
· San Marino;
· Szwecja (opłaty obowiązują na mostach: Motalabron, Sundsvallsbron , Øresundsbron i Svinesundsbron);
· Ukraina;
· Wielka Brytania(wyjątkiem jest przejazd przez niektóre mosty i tunele).

W niektórych krajach obowiązują opłaty na konkretnych odcinkach tras, np. w Chorwacji, Włoszech, Francji, Grecji, Hiszpanii, Portugalii, Serbii, Turcji, Macedonii, Norwegii. Przed podróżą do danego państwa należy sprawdzić, które fragmenty są płatne, jaki jest koszt i w jaki sposób można uiścić opłatę.

Jaka jest kara za brak winiety?

Za brak winiety kierowcy grożą kary. Mogą one znacznie przewyższyć koszt zakupu winiety. Ile zapłaci kierowca, który zapomni o zakupie winiety? Stawki są różne w poszczególnych krajach:
· Austria – 120,00 EUR lub 240,00 EUR za sfałszowanie naklejki;
· Bułgaria – 1 800 BGN;
· Czechy – do 20 000 CZK;
· Rumunia – 4 500 RON;
· Słowacja – 10-krotność opłaty rocznej;
· Słowenia od 300,00 EUR;
· Szwajcaria – 200,00 CHF;
· Węgry – 50 lub 200,00 EUR.

Koszt zakupu winiet nie przekracza zazwyczaj 100 zł, kwota mandatu może znacznie nadszarpnąć domowy budżet, dlatego nie warto rezygnować z wniesienia opłaty drogowej.

Ubezpieczenie na wyjazd samochodem

Wybierając się samochodem za granicę, musisz nie tylko pamiętać o zakupie winiety elektronicznej lub papierowej, ale zadbać także o ubezpieczenie pojazdu. Polskie OC jest honorowane na terenie krajów Unii Europejskiej, dlatego wystarczy, że sprawdzisz jego ważność.

Polisę musisz mieć przy sobie, by w razie kontroli móc ją okazać. Pamiętaj jednak, że OC chroni cię tylko przed koniecznością likwidacji szkody, gdy doprowadzisz do wypadku lub kolizji. Z twojej polisy poszkodowanemu zostanie wypłacone odszkodowanie.

Jeśli jedziesz za granicę, pomyśl też o dodatkowym ubezpieczeniu, które przyda się, gdy w trasie dojdzie do awarii, czy np. zderzenia ze zwierzyną. Dzięki odpowiednio dobranej polisie, nie będziesz musiał się martwić o naprawę pojazdu, holowanie do warsztatu czy podstawienie samochodu zastępczego.

Możesz więc wykupić AC, które zapewnia ochronę na wypadek kradzieży auta, jego uszkodzenia na skutek pożaru, powodzi i gradu, a także ubezpieczenie assistance, które zapewni ci naprawę pojazdu na miejscu awarii, holowanie do warsztatu, ale również transport pasażerów czy zakwaterowanie w hotelu.

Zanim zdecydujesz się na zakup polisy, zapoznaj się z jej warunkami, wyłączeniami i zakresem terytorialnym. Sprawdź, jaki jest limit holowania, na ile dni otrzymasz samochód zastępczy, czy polisa obejmuje dowóz paliwa lub wymianę koła. Upewnij się, że działa również w Europie.

Do wyjazdu zagranicznego trzeba się przygotować. I nie chodzi tylko o spakowanie walizek. Jeśli jedziesz własnym samochodem, sprawdź, w jakim jest stanie, zadbaj o obowiązkowe wyposażenie (przeczytaj, czego wymagają służby w danym kraju) i ubezpieczenie. Nie zapomnij o zaplanowaniu trasy i wykupieniu winiet. Tak przygotowany pokonasz trasę spokojnie, bez stresu i bez mandatu.

Zdjęcia źródłowe: archiwum, Zakaria Issaad /unsplash; kolaż: studio.kdk.pl