Przy okazji powstało wiele mitów i teorii dotyczących przepisów oraz obowiązków mających wejść w życie. Wśród obecnie najgorętszych tematów jest podniesienie opłat w strefie płatnego parkowania oraz utworzenie Strefy Czystego Transportu w Krakowie. Warto zatem sprawdzić, co faktycznie zostało uchwalone i jaką nową rzeczywistość dla kierowców poruszających się po Krakowie „narysowali” decydenci.

Strefa płatnego parkowania

15 maja 2023 roku (zgodnie z uchwałą Rady Miasta Krakowa z dnia 22 lutego 2023 roku) to pierwszy dzień obowiązywania nowych stawek w strefie płatnego parkowania. Dotychczasowe opłaty (6 PLN za godzinę postoju w podstrefie A, 5 PLN w podstrefie B oraz 4 PLN w podstrefie C) zastąpią nowe. Jednak to niejedyna zmiana, gdyż równocześnie staną się one progresywne. Tym samym zapłacimy:
- w podstrefie A za pierwszą godzinę 9 PLN, drugą – 10 PLN, trzecią – 11 PLN, czwartą i każdą następną – 9 PLN;
- w podstrefie B za pierwszą godzinę 8 PLN, drugą – 9 PLN, trzecią – 10 PLN, czwartą i każdą następną – 8 PLN;
- w podstrefie C za pierwszą godzinę 7 PLN, drugą – 8 PLN, trzecią – 9 PLN, czwartą i każdą następną – 7 PLN.

Dla posiadaczy Karty Krakowskiej (może ją wyrobić każda osoba która jest zameldowana na pobyt stały na terenie Krakowa lub rozlicza podatek dochodowy od osób fizycznych w Krakowie) Rada przewidziała rabaty. Dzięki nim stawki zredukowano do:
- w podstrefie A za pierwszą godzinę do 6 PLN, drugą – 7 PLN, trzecią – 8 PLN, czwartą i każdą następną – 6 PLN;
- w podstrefie B za pierwszą godzinę do 5 PLN, drugą – 6 PLN, trzecią – 7 PLN, czwartą i każdą następną – 5 PLN;
- w podstrefie C do 4 PLN bez względu na długość postoju.
Przy okazji wykluczono grupę kierowców opłacających parkowanie za pośrednictwem parkometrów, gdyż obniżone stawki będzie można wnieść jedynie w dedykowanych aplikacjach mobilnych. Ich listę ma podać do publicznej wiadomości dyrektor zarządcy drogi, jednak nie określono terminu w którym ma to zrobić.

Na uiszczenie opłaty przewidziano 7 minut od momentu zaparkowania lub upływu czasu opłaconego. Nieopłacony postój został wyceniony na 250 PLN, jednak w przypadku wniesienia opłaty do 7 dni od dnia nałożenia opłaty, kwotę zmniejszono do 150 PLN.

Nie zmieniono wysokości abonamentów postojowych oraz czasu obowiązywania płatności w podstrefach, i obowiązek zapłaty będzie nadal obowiązywał od poniedziałku do soboty w godz. 10.00 – 20.00.

Niejako przy okazji uchwalono powiększenie strefy płatnego parkowania. Tym samym poszerzeniu uległa podstrefa B30 i pojawiły się nowe: C23, C24, C31, C32, C33.

Dotychczasowy obszar płatnego parkowania I Grafika: Ustawa

Nowy obszar płatnego parkowania I Grafika: Ustawa

Określono również cele na które gmina ma przeznaczyć wszystkie środki pochodzące z opłat (również dodatkowych) za postój samochodów w Śródmiejskiej Strefie Płatnego Parkowania. Mają one iść na poprawę publicznego transportu zbiorowego, budowę lub przebudowę infrastruktury pieszej, rowerowej lub zieleń i zadrzewienia w gminie, a ich gromadzenie ma odbywać się na wydzielonym rachunku.

Strefa Czystego Transportu

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych dała możliwość (a KPO wręcz nakazała władzom miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców) utworzenia Strefy Czystego Transportu (SCT), do której wjeżdżać miałyby tylko pojazdy elektryczne, napędzane wodorem lub gazem ziemnym. Powstanie SCT ma w założeniu ograniczyć negatywne oddziaływanie emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko. Tym samym 23 listopada 2022 roku Rada Miasta Krakowa uchwaliła jej powstanie, a obszar którym została objęta obejmie drogi znajdujące się w granicach administracyjnych miasta, których zarządcą jest Prezydent Miasta Krakowa. Obowiązywać będzie od dnia 1 lipca 2024 roku przez czas nieoznaczony, a wjazd do niej zostanie oznaczony znakiem D-54 „strefa czystego transportu”, natomiast wyjazd D-55 „koniec strefy czystego transportu”.

Korzystając z prawa danego przez Ustawę, Rada Miasta Krakowa przyjęła minimalne wymagania dotyczące pojazdów które będą mogły wjechać i poruszać się po SCT. Tym samym:
- samochody wyposażone w silnik benzynowy (również hybrydy):
a) do 30 czerwca 2026 r. będę mogły poruszać się samochody osobowe zarejestrowane po raz ostatni przed 1 marca 2023 r. jeżeli spełniają normę Euro 1 lub posiadają rok produkcji od 1992 r., a samochody ciężarowoosobowe i ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t jeżeli posiadają rok produkcji od 1994 r. Natomiast wszystkie samochody zarejestrowane po 1 marca 2023 r. będą musiały spełniać normę Euro 3 lub posiadać rok produkcji od 2000 r.
b) od 1 lipca 2026 r. wszystkie pojazdy będą musiały spełniać minimum normę Euro 3 lub posiadać rok produkcji od 2000 r.
- samochody wyposażone w silnik Diesla (również hybrydy z silnikiem wysokoprężnym):
a) do 30 czerwca 2026 r. będę mogły poruszać się samochody osobowe zarejestrowane po raz ostatni przed 1 marca 2023 r. jeżeli spełniają normę Euro 2 lub posiadają rok produkcji od 1996 r., a samochody ciężarowoosobowe i ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t jeżeli posiadają rok produkcji od 1997 r. Natomiast wszystkie samochody zarejestrowane po 1 marca 2023 r. będą musiały spełniać normę Euro 5 lub posiadać rok produkcji od 2010 r.
b) od 1 lipca 2026 r. wszystkie pojazdy będą musiały spełniać minimum normę Euro 5 lub posiadać rok produkcji od 2010 r.
Z powyższych ograniczeń zostali wyłączeni kierowcy, którzy najpóźniej 1 stycznia 2023 r. ukończyli co najmniej 70 lat i kierują samochodem, którego są właścicielem, o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t zarejestrowanym przed 1 marca 2023 r.

Aby legalnie poruszać się po obszarze SCT nie wystarczy spełnienie powyższych warunków. Konieczne będzie również wyposażenie pojazdu w stosowną nalepkę (umiejscowiona ma zostać w lewym dolnym rogu przedniej szyby). Opłatę za jej wydanie wyceniono na 5 PLN, a wniosek o jej wydanie ma zostać złożony przy użyciu formularza on-line dostępnego na stronie jednostki wskazanej zarządzeniem Prezydenta Miasta Krakowa lub stacjonarnie w punktach udostępnionych przez tę jednostkę.

Pomimo że Strefa Czystego Transportu swoim zasięgiem będzie obejmowała granice administracyjne Krakowa, to nie będzie obowiązywała na wszystkich jej drogach. Wyłączone z jej obszaru zostały autostrady (jak chociażby obwodnica miasta) oraz drogi ekspresowe. Równocześnie planowane jest utworzenie tzw. korytarzy, czyli dróg dojazdowych do powyższych tras, których bieg zostanie wytyczony drogami gminnymi. Zgoła odmiennie wygląda sytuacja z dojazdem do parkingów Park&Ride zlokalizowanych w granicach miasta, a zatem i w granicach SCT. W zamyśle przeznaczone będą dla samochodów spełniających wymagania poruszania się po Strefie. Zgodnie z zapewnieniami władz, parkingi Park&Ride, które mają służyć kierowcom pojazdów niespełniających tych wymagań powstały, powstają i mają powstawać dookoła Krakowa, w gminach ościennych, gdzie kierowcy będą mogli przesiąść się na komunikację aglomeracyjną - autobusową i/lub kolej aglomeracyjną.

Zdjęcia źródłowe: Racool Studio, Halayale, macrovector /Freepik; kolaż: studio.kdk.pl