Wykorzystujemy ciasteczka (ang. cookies) w celu gromadzenia informacji związanych z korzystaniem ze strony. Stosowane przez nas pliki typu cookies umożliwiają: utrzymanie sesji Klienta (także po zalogowaniu), dzięki której Klient nie musi na każdej podstronie serwisu ponownie się logować oraz dostosowanie serwisu do potrzeb odwiedzających oraz innych osób korzystających z serwisu; tworzenie statystyk oglądalności podstron serwisu, personalizacji przekazów marketingowych,
zapewnienie bezpieczeństwa i niezawodności działania serwisu. Możesz wyłączyć ten mechanizm w dowolnym momencie w ustawieniach przeglądarki. Więcej tutaj.
Od 1948 roku firma Velocette skoncentrowała się głównie na produkcji modelu LE' z silnikiem 149 cm3, później 192 cm3.
Dystyngowany kunszt wykonania Velocette 149 cm3 szybko wzbudzał zaufanie do motocykla. Pierwsza miła niespodzianka spotykała użytkownika już przy uruchomieniu. Lekki ruch długą, ręczną dźwignią startera powodował natychmiastową reakcję silnika. Zaczynał się wydobywać słabo słyszalny pomruk świetnie smarowanego mechanizmu, który „lekko” pracował na wolnych obrotach. Stwierdzono wtedy, że Velocette LE wprowadziła nowe standardy w łatwości uruchamiania silnika. Kiedy motocykl był ciepły wystarczyło ruszyć dźwignią rozrusznika i silnik pracował na wolnych obrotach. Przy zimnym silniku tę czynność należało poprzedzić dwu lub trzykrotnym ruchem startera, czyli zassać mieszankę paliwową do cylindrów. Lekkie „cykanie” silnika, o które podejrzewano popychacze zaworowe okazało się odgłosem pracy przerywacza (!).
Szokowała niesłychanie wysoka kultura pracy silnika, w którym odgłos wydechu był praktycznie niesłyszalny. Był to nie tylko pierwszy tak skuteczny wyciszony, ale także tak prosty w obsłudze motocykl.
Szczególnie godne uwagi w nowym modelu Velocette było wodne chłodzenie silnika oraz brak łańcuchów rolkowych w przekazaniu napędu. Dzięki temu jedynym
dźwiękiem pochodzącym od tych mechanizmów był ledwie słyszalny „jęk”.
Pozycję kierowcy określano jako bliską ideału. Bardzo wygodna kierownica posiadała optymalnie umieszczone dźwignie sterujące. Zastosowanie podłóg na stopy umożliwiało wygodne ułożenie nóg kierowcy. Z tyłu podłogi unosiły się ukośnie i tworzyły nieco wyżej pomosty dla pasażera. Jedyną wadą, jeżeli chodzi o pozycję kierowcy, była możliwość zetknięcia się pleców z twardym, metalowym wspornikiem tylnego siodełka.
Zmiana przełożeń odbywała się za pomocą ręcznej dźwigni umieszczonej po prawej stronie wytłoczki ramy. Biegi można było wrzucać szybko i pewnie, co nie powodowało hałasu, niezależnie od obrotów silnika. Bardzo lekko operowało się sprzęgłem, które działało niezwykle płynnie. Wyważenie motocykla było wyjątkowo dobre, w związku z tym wolna jazda była również bardzo prosta. Dzięki małemu promieniowi skrętu oraz nisko położonemu środkowi ciężkości, Velocette umożliwiała sprawniejsze manewrowanie w ciasnych przestrzeniach niż wiele lżejszych motocykli.
Równomierność pracy oraz moment obrotowy silnika, płynność działania mechanizmów przekazania napędu, miękkie zawieszenie z przodu i z tyłu, doskonałe prowadzenie i skuteczne hamulce - to podstawowe cechy, które powodowały, że Velocette była bardzo atrakcyjnym pojazdem do ruchu miejskiego.
Odgłos jadącego motocykla był tak nieznaczny, że nierzadko zadawano pytania, czy jest to pojazd elektryczny. Wibracje pochodzące z silnika były podczas jazdy niewyczuwalne. Miękkie zawieszenia kół były bardzo dobrze amortyzowane i spełniały ogólne standardy dla przeciętnego samochodu.
Dźwignie przedniego ręcznego hamulca oraz tylnego nożnego pracowały lekko, a ich użycie odnosiło właściwy skutek. Silnik bardzo odporny na błędy w obsłudze, „cierpliwie” znosił zbyt szybkie przerzucanie dźwigni biegów, czy przeciążenia na najniższym biegu.
Motocykl charakteryzował się przyzwoitym przyspieszeniem gwarantującym mu sprawną jazdę w ruchu miejskim. Najdynamiczniejszy był na II biegu, w zakresie prędkości od 20 do 35 mph. Pojazd znakomicie sprawdzał się zarówno na drogach asfaltowych, jak i brukowanych. Lekko pokonywał przejazdy tramwajowe.
Velocette LE zaprojektowano, by zaproponować niedrogi i przyjemny transport. Motocyklem można było wygodnie poruszać się z prędkością do 45 mph, lecz komfortowo podróżowało się z prędkością 40 mph. Silnik był dobrze uszczelniony i wolny od wycieków oleju.
Konstrukcja Velocette LE stanowiła radykalne odejście od ogólnie zaakceptowanego typu brytyjskiego motocykla. Nowy model został bardzo starannie przygotowany. Za tym nowatorskim pojazdem przemawiał także niezwykły kunszt inżyniersko-rzemieślniczy oraz doskonała reputacja firmy.
Velocette LE Mk. 1 wyposażono w dwucylindrowy, płaski, dolnozaworowy silnik o pojemności 149 cm3, chłodzony cieczą. Głowice ze stopu aluminium posiadały gniazda świec zapłonowych o średnicy 10 mm. Zastosowano specjalny gaźnik Amal, typu samochodowego, z obrotową przepustnicą i filtrem paliwa. Trzybiegową, sterowaną ręcznie skrzynkę przekładniową zblokowano z silnikiem.
Motocykl posiadał suche, dwutarczowe sprzęgło. Przekazanie napędu odbywało się za pomocą wału.
W 1951 roku wprowadzono na rynek nową wersję LE Mk. 2. Powiększono pojemność silnika do 192 cm3, co podwyższyło moc maksymalną o 2 KM. Zmieniono konstrukcję tylnego wahacza na aluminiowy odlewany. Gaźnik typu samochodowego zastąpiono prostszym standardowym. W tym czasie ponad połowę produkcji modelu LE kupowała brytyjska policja.
Trzecią wersję – Mk. 3 wprowadzono w 1958 roku. Wyposażono ją w czterobiegową skrzynkę przekładniową sterowaną nożnie. Nowy model miał
konwencjonalny rozrusznik - „kopniak”, koła o średnicy 18 cali oraz prędkościomierz w przedniej lampie.
Wprowadzenie wysokich standardów w motocyklu „dla każdego” nie spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem przez „zwykłych” użytkowników. Składała się na to cena, wyższa niż wytwarzanych masowo dwusuwów oraz dość kontrowersyjna „samochodowa” konstrukcja pojazdu. Niezwykła niezawodność i duży komfort użytkowania Velocette LE została doceniona przez brytyjską policję, która eksploatowała je niemal do połowy lat 70.
W Polsce lepiej są znane charakterystyczne, nietypowe rozwiązania w przedwojennych modelach Velocette, gdyż powojenne modele praktycznie nie występowały. W ostatnich latach „przyjechało” do Polski kilka Velocetek LE i wzbogaciło krajową „scenę” motocykli klasycznych.
Prezentowany egzemplarz to ostatni model tego niezwykłego motocykla i pochodzi z roku 1959, jest w pełnej sprawności i można go oglądać w Gdyni na ekspozycji muzealnej przy ulicy Żwirowej.
Marzec 2010
Tekst: Bartłomiej Jackiewicz
Zdjęcia: Jerzy Kossowski i archiwum autora
